ปน นิมิตฺตกรณโต ปุเร คณฺหนฺตสฺส เจว เตน นิมิตฺตกมฺเม
กเต คณฺหิตุํ อนารภิตฺวา ปจฺฉา สยเมว คณฺหนฺตสฺส จ วเสน
วุตฺตํ ฯ
[107]

อาณตฺติกถา

ยํ ฯ อสมฺโมหตฺถนฺติ ยสฺมา สงฺเกต-
กมฺมาทึ กโรนฺโต เอโก ปุเรภตฺตาทีสุ วา อกฺขินิกฺขณนาทีนิ วา
ทิสฺวา คณฺหาติ วทติ เอโก คเหตพฺพภณฺฑนิสฺสิตํ กตฺวา
ปุเรภตฺตํ เอวํวณฺณสณฺฐานํ ภณฺฑํ คณฺหาติ วทติ เอโก ตฺวํ
อิตฺถนฺนามสฺส ปาวท โส อญฺญสฺส ปาวทตูติอาทินา ปุคฺคล-
ปฏิปาฏิยา จ อาณาเปติ ตสฺมา กาลวเสน กิริยาวเสน ภณฺฑ-
วเสน ปุคฺคลวเสน จ อาณตฺเต วิสงฺเกตาวิสงฺเกตวเสน เอเตสุ
สงฺเกตกมฺมนิมิตฺตกมฺเมสุ อสมฺโมหตฺถํ ฯ นิมิตฺตสญฺญํ กตฺวาติ
อีทิสํ นาม ภณฺฑนฺติ วณฺณสณฺฐานาทิวเสน คหณสฺส นิมิตฺตภูตํ
สญฺญาณํ กตฺวา ฯ ยถาธิปฺปายํ คจฺฉตีติ ทุติโย ตติยสฺส ตติโย
จตุตฺถสฺสาติ เอวํ ปฏิปาฏิยา เจ วทนฺตีติ วุตฺตํ โหติ ฯ สเจ
ปน ทุติโย จตุตฺถสฺส อาโรเจติ น ยถาธิปฺปายํ อาณตฺติ คตาติ
เนวตฺถิ ถุลฺลจฺจยํ ฯ ปฐมํ วุตฺตทุกฺกฏเมว โหติ ฯ ตเทว โหตีติ
ภณฺฑหรณํ วินา เกวลํ สาสนปฏิคฺคหณมตฺตสฺเสว สิทฺธตฺตา ตเทว
ถุลฺลจฺจยํ โหติ น ทุกฺกฏํ นาปิ ปาราชิกนฺติ อตฺโถ ฯ
สพฺพตฺถาติ อีทิเสสุ สพฺพฏฺฐาเนสุ ฯ เตสมฺปิ ทุกฺกฏนฺติ อาโรจน-
[ ม. ป. 99 ส. ป. 449-50 ]